مزایده چیست؟
در لغت مزایده به معنای به فروش گذاشتن کالا است.
در مزایده هر خریداری که مبلغ بیشتری پیشنهاد بدهد آن وسیله را خریداری میکند.
همان طور که از نام مزایده برمی آید در می یابیم این فرایند نیازمند تشریفات قانونی است.
مزایده ای که در آن تشریفات قانونی رعایت نشود دارای ارزش حقوقی نمی باشد.
بهای ابتدایی و پایه در مزایده توسط کارشناس مشخص میشود.
افراد شرکت کننده در مزایده هر کدام می توانند با پیشنهاد قیمتی بالاتر از قیمت کارشناسی کالا را خریداری کنند.
در مزایده کسی برنده میشود که بالاترین قیمت را پیشنهاد بدهد و دیگر شخصی از آن قیمت بالاتر نرود.
مکانی که مزایده در آن انجام میشود کجاست؟
در باب مکان موردنظر برای انجام مزایده به ماده قانونی آن رجوع می کنیم.
مطابق با ماده 16 قانون اجرای احکام مدنی:
در مواردی که حمل اموال منقول به محل دیگری مخارج زیادی داشته باشد اشیا توقیف شده در محلی که حفظ شده اند به فروش میرسد.
شرایط و موعد آگهی مزایده باید چگونه باشد؟
ماده 118 قانون اجرای احکام مدنی می گوید:
آگهی فروش (مزایده)باید در یکی از روزنامه های محلی یک نوبت منتشر شود.
ماده 119 قانون اجرای احکام مدنی می گوید:
موعد فروش باید طوری معین شود که فاصله بین انتشار آگهی و روز فروش بیش از یکماه و کمتر از ده روز نباشد.
مزایده در چه مواردی کاربرد دارد؟
1-مطالبه مهریه: مربوط به زمانی است که زوجه درخواست وصول مهریه خود را میکند.
چنان چه زوج مهریه را پرداخت نکند دادگستری اقدام به توقیف اموال وی می نماید و از طریق مزایده اموال زوج، مهریه زوجه را پرداخت میکند.
2-ورشکستگی شرکت: در صورتی که شرکتی ورشکسته شود مدیر تصفیه درخواست مزایده اموال را می نماید تا طلب،طلبکاران پرداخت شود.
3-پرونده های کیفری: طبق ماده 529 قانون آیین دادرسی کیفری برای پرداخت حقوق شاکی یا جزای نقدی میتوان از مزایده استفاده کرد.
4-اموال فرسوده ادارات: یکی دیگر از کاربردهای مزایده در باب فروش اموال و تجهیزات سازمان ها و ادارات می باشد.
مزایده چند نوع است؟
مزایده دو نوع کتبی و شفاهی است.
مزایده شفاهی یا حضوری:
در اصطلاح به این مزایده حراج هم گفته می شود.
این نوع از مزایده احتیاج به رعایت تمامی موارد قانونی را ندارد و در موارد کم اهمیت تر به کار برده میشود.
مزایده کتبی:
در این نوع از مزایده رعایت تشریفات قانونی امری ضروری است.
در معاملات جزئی رعایت تشریفات قانونی می تواند ساده باشد.
لکن در معاملات عمده رعایت تشریفات باید به صورت عمده باشد.
مزایده به چه طرقی انجام میشود؟
مطابق ماده 82 قانون محاسبات عمومی مزایده به سه صورت است:
جزئی، متوسط و عمده
در معاملات جزئی: بهای کالا توسط مامور فروش مشخص میشود.
مامور فروش بعد از تحقیقات کامل در رابطه با ارزش کالا معامله را انجام میدهد.
در معاملات متوسط: مزایده به صورت حراج انجام میشود.
به این صورت که از طریق آگهی اطلاعاتی درباره نوع و مشخصات کالای مورد معامله و ساعت و محل انجام مزایده به اطلاع عموم میرسد.
در معاملات عمده:با انتشار آگهی عمومی و با رعایت کامل تشریفات قانونی مزایده انجام میشود.
مزایده و مناقصه چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟
مناقصه به معنای واگذاری پروژه یا خدمات است.
خرید کالا و یا خدمات به شرکت مناقصه گری است که کمترین میزان قیمت را پیشنهاد کرده است.
همان طور که از تعریف مناقصه برمی آید دانستیم مناقصه دقیقا برعکس مزایده است.
مناقصه رقابتی است بین شرکت های تامین کننده خدمات که در آن سازمان های عمومی، خدمات مورد نیاز خود را به رقابت می گذارند.
در این روش شرکت های تامین کننده با اشخاص حقیقی یا حقوقی که کمترین قیمت را پیشنهاد کنند معامله میکنند.
اصول مناقصه
1)اصل آزادی رقابت
2)اصل شایستگی داوطلبان شرکت در مناقصه
3)اصل معلوم بودن صحت معامله
4)اصل حضور یک شخص اداری
آیا میتوان مزایده را باطل نمود؟
همان طور که در مطالب قبل ذکر شد مزایده یک فرآیند قانونی است و باید تمام تشریفات قانونی آن طی شود.
چنان چه در مزایده عنصری از عناصر قانونی ذکر نشود میتوان بحث ابطال مزایده را مطرح کرد.
ابطال مزایده طبق قانون اجرای احکام
مطابق ماده 136 قانون اجرای احکام مدنی در موارد ذیل مزایده از درجه اعتبار ساقط میشود.
1)هرگاه فروش در روز و ساعت معین یا در غیر محلی که به موجب آگهی تعیین گردیده مزایده انجام شود.
2)هرگاه بدون جهت قانونی مانع از خرید کسی شوند و یا بالاترین قیمت خرید را رد کنند.
3)در صورتی که مزایده بدون حضور نماینده دادسرا باشد.
4)در صورتی که خریدار ممنوع از خرید بوده باشد.
آخرین دیدگاهها