شرکت ها و انواع آن ها

در جوامع امروزی افراد به تنهایی قادر به رفع تمامی نیازهای خود نیستند به همین دلیل ضرورت نیاز به فعالیت های گروهی شکل گرفت.

هنگامی که دو نفر و یا بیشتر تصمیم به انجام یک کار مشترک میگیرند فعالیت آن ها به صورت شراکتی است.

جوامع با تشکیل شرکت ها تلاش کردند تا گروهی برای رسیدن به یک هدف مشترک تلاش کنند.

لذا شرکت ها کمک شایانی به اقتصاد کشورها در تمامی زمینه ها کردند.

شرکت ها بعد از تخصصی شدن فعالیت ها انواع مختلفی پیدا کردند.

به همین دلیل هر شرکت قوانین مخصوص به خود را پیدا کرد و با قوانین خاص خود مشغول به فعالیت شدند.

شرکت ها انواع مختلفی دارند که هر کدام با وجود دارا بودن شباهت ها از نظر نوع فعالیت نیز تفاوت هایی با یکدیگر دارند.

خوب است با برخی از ویژگی های هر کدام از شرکت ها آشنا شویم.

انواع شرکت ها

شرکت های تجاری به 8 گروه تقسیم میشوند:

1-شرکت های تجاری ( سهامی خاص )

2-شرکت های تجاری(سهامی عام)

3-شرکت های تجاری با مسئولیت محدود

4-شرکت های تجاری نسبی

5-شرکت های تجاری تضامنی

6-شرکت های تجاری مختلط سهامی

7-شرکت های تجاری مختلط غیرسهامی

8-شرکت های تحاری تعاونی تولید و مصرف

شرکت های اشخاص و سرمایه

شرکت ها به 2 دسته شرکت های سرمایه و اشخاص تقسیم میشوند

شرکت های سرمایه

شرکت های سرمایه به شرکت هایی گفته میشود که شخصیت شرکا معیار اصلی برای تصمیم گیری نیست و سهام شرکا به راحتی و بدون نیاز به موافقت دیگر شرکا قابل نقل و انتقال میباشد.

شرکت های سهامی عام، سهامی خاص و مختلط سهامی در این دسته از شرکت ها قرار میگیرند.

شرکت های اشخاص

همان طور که از نام این شرکت ها برمی آید فعالیت در آن نیازمند رضایت تمام شرکا میباشد.

مثل شرکت های نسبی، مختلط غیرسهامی، با مسئولیت محدود و تعاونی

انواع شرکت های سهامی

سهامی عام و سهامی خاص

تفاوت شرکت های سهامی عام و سهامی خاص

1-تعداد اعضا در شرکت های سهامی عام نباید کمتر از 5 نفر باشد در حالی که در سهامی خاص حداقل تعداد اعضا 3 نفر است.

2-در شرکت های سهامی عام مقداری از سرمایه به وسیله فروش سهام به افراد خارج از شرکت تامین میگردد.

3-در شرکت های سهامی خاص تمامی سرمایه توسط موسسین تامین میشود.

4-در شرکت های سهامی عام موسسین باید حداقل 20 درصد از سرمایه کل را در ابتدا تعهد کنند و سی و پنح درصد آن در حسابی به نام شرکت نزد بانک تودیع گردد.

5-شرکت های سهامی خاص نمیتوانند سهامی برای پذیره نویسی صادر کنند.

6-سهام شرکت سهامی عام قابلیت عرضه شدن در بازار بورس را دارد لکن شرکت سهامی خاص چنین قابلیتی را ندارد.

7-یکی از بزرگترین مزیت های شرکت سهامی عام نسبت به سهامی خاص امکان صدور اوراق قرضه هست.

انتخاب مدیران در شرکت های سهامی

مدیران در شرکت های سهامی توسط مجمع عمومی موسس و مجمع عمومی عادی انتخاب میشوند.

در شرکت های سهامی عام مدیران توسط مجمع عمومی موسس و با رای اکثریت دو سوم آرا حاضر در جلسه انتخاب میشوند.

طبق لایحه ماده 110 قانون تجارت یکایک افرادی که به عنوان سهامدار شرکت انتخاب میشوند به عنوان اعضای هیات مدیره نیز انتخاب میگردند.

البته لازم به ذکر است انتخاب اولین مدیران در شرکت های سهامی عام و خاص به صورت گفته شده در موارد مذکور است.

انتخاب مدیران بعدی در این قبیل شرکت ها توسط مجمع عمومی عادی انجام میشود.

شرکت با مسئولیت محدود

یک نوع دیگر از شرکت های بازرگانی که وجود دارد شرکت با مسئولیت محدود است.

این نوع از شرکت ها نیز به انواع مختلفی از فعالیت ها اختصاص دارد و اینگونه نیست که فقط فعالیت های بازرگانی انجام دهد.

چرا میگویند مسئولیت محدود؟

در این نوع شرکت ها برخلاف شرکت های تضامنی و نسبی مسئولیت شرکا در مقابل طلبکاران به مبلغی که هر کدام در شرکت آورده اند محدود میشود.

به طور مثال اگر یک شریک فقط 20 درصد از سرمایه شرکت را آورده باشد در مقابل بدهی های شرکت به اندازه 20 درصد مسئولیت دارد.

حداقل تعداد افرادی که برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود لازم است 2 نفر است.

اداره کردن این قبیل شرکت ها نیز آسان است و معمولا توسط 2 مدیر انجام میشود.

شرکت های نسبی

شرکت های نسبی نیز یکی دیگر از شرکت هایی است که افراد برای انجام فعالیت های مشترک خود به وجود می آورند.

در شرکت های نسبی نیز مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت مالکیت آن ها در سرمایه ی شرکت است.

یک نکته حائز اهمیت در شرکت های نسبی اینگونه است که هر یک از طلبکاران در صورت ورشکسته شدن شرکت طلب خود را از شرکا به نسبت سهم آن ها میتواند دریافت کند.

شرکت تضامنی

حداقل تعداد افرادی که برای تشکیل این نوع شرکت ها نیاز است 2 نفر هستند.

در این نوع شرکت ها همان طور که از نام آن ها مشخص است شرکا در قبال پرداخت تمام بدهی های شرکت ضامن هستند.

طلبکاران در این شرکت ها در صورت ورشکست شدن شرکت میتوانند تمامی بدهی های خود را از هر یک از شرکا درخواست کنند.

شرکت های مختلط

در برخی از موارد دیده شده که برخی از شرکت های تضامنی یا نسبی با برخی از شرکت های سرمایه ای یعنی شرکت های سهامی یا مسئولیت محدود مخلوط شده اند.

به این صورت که به طور مثال یک یا چند شریک ضامن با یک یا چند شریک مسئولیت محدود در یک شرکت واحد دارای سهم الشرکه باشند.

انواع شرکت های مختلط

1-مختلط سهامی

2-مختلط  غیرسهامی

مجمع عمومی در شرکت های مختلط

هدف دعوت مجمع عمومی رسیدگی به انجام اموری از قبیل انتخاب هیات مدیره و برخی تصمیمات دیگر است.

شرکت های سهامی عام و خاص توسط هیات مدیره انتخاب میشوند.

سمت هیات مدیره در شرکت های سهامی عام و خاص مباشرتی است و هیات مدیره نمیتواند سمت خود را به دیگری تفویض نماید.

حداقل افراد عضو در این قبیل شرکت ها معادل تعداد تعیین شده سهام وثیقه طبق اساس نامه است.

شرکت های تعاونی

یک نوع دیگر از شرکت ها، شرکت های تعاونی هستند.

از خصوصیات این نوع شرکت ها میتوان گفت: سرمایه و ضمانت شرکا در آن ها تاثیر زیادی ندارد آنچه مورد اهمیت است تعداد شرکا و اکثریت آن هاست.

عضویت در شرکت های تعاونی

اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند در شرکت های تعاونی عضو شوند.

یکی از شرایط لازم برای عضویت در شرکت های تعاونی ایرانی بودن افراد و محجور نبودن آنان است.

هر یک از افراد باید حداقل سهامی که برای عضو شدن در اساس نامه مشخص گردیده است را خریداری نمایند.

دولت در تمامی مراحل و امور شرکت های تعاونی حق نظارت دارد لکن حق دخالت ندارد.

در شرکت های تعاونی برخلاف شرکت های دیگر هر یک از اعضا میتوانند هر وقت که خواستند عضو شوند و هر زمان که خواستند از شرکت خارج شوند.

اعضا در شرکت های تعاونی به دو گروه تقسیم میشوند:

1-اعضای متخصص: این دسته از افراد چنان چه قصد خروج از شرکت و استعفا داشته باشند باید مراتب را از 6 ماه قبل به اطلاع تعاونی برسانند.

2-اعضای غیر متخصص: این دسته از افراد هر زمان بخواهند میتوانند از شرکت خارج شوند.

مجامع بخش تعاونی

در شرکت های تعاونی هر یک از اعضا فقط دارای یک حق رای هستند.

داشتن یک حق رای برای هر یک از اعضا امری ثابت است و تاثیری در میزان سهم الشرکه افراد ندارد.

در شرکت های تعاونی مجمع عمومی موسس تشکیل نمیشود.

در این دسته از شرکت ها مجمع عمومی حق نظارت بر کلیه امور شرکت را دارد.

لازم به ذکر است در زمان ارسال میتوان مجمع عمومی عادی را به طور فوق العاده تشکیل داد.